Thư gửi phụ huynh (về vấn đề giáo dục giới tính ở trẻ nhỏ)
Các bậc phụ huynh thân mến,
Giai đoạn từ 3-5 tuổi, bé đã sẵn sàng về mặt thể chất và tâm thần vận động để học hỏi, hòa nhập với thế giới xung quanh. Tuy nhiên, đi kèm với việc giúp con phát triển kỹ năng, kiến thức thì bố mẹ cũng cần phải sẵn sàng để giáo dục giới tính cho con ngay ở giai đoạn này để giải tỏa những thắc mắc nhạy cảm, ngây ngô của con trẻ về sự khác biệt giới tính.
Tại sao chúng ta nên giáo dục giới tính cho trẻ ngay từ khi còn ở độ tuổi mầm non
- Giúp các em hiểu biết toàn diện về các vấn đề cơ thể mà mình gặp phải, sự thay đổi tâm sinh lý, từ đó biết cách phòng tránh và giải quyết các vấn đề.
- Giúp trẻ sống đúng với giới tính của mình, sống chan hoà với người khác giới và cùng giới
- Biết cách phân biệt mối quan hệ lành mạnh và không lành mạnh
Nếu không giáo dục giới tính cho trẻ ngay khi còn nhỏ, những thắc mắc, tò mò ở tuổi mới lớn của bé không được giải đáp có thể dẫn đến những hậu quả khó lường:
- Không biết tự bảo vệ mình trước những hành vi xấu của người lạ
- Tiếp nhận thông tin về giáo dục giới tính không chính thống, sai lệch làm ảnh hưởng đến suy nghĩ và hành động của trẻ.
Nội dung giáo dục giới tính ba mẹ nên giáo dục cho trẻ khi còn ở lứa tuổi mầm non
Trẻ dưới 2 tuổi
- Nhận biết các bộ phận trên cơ thể
- Vệ sinh đúng cách
- Hướng dẫn kỹ năng đơn giản như tự phục vụ
- …
Trẻ 2 (2,5 ) – 3 tuổi
- Dạy trẻ nhận diện các bộ phận trên cơ thể về: Tên gọi, chức năng, đặc điểm nhận biết.
- Hướng dẫn trẻ cách chăm sóc các bộ phận trên cơ thể, rèn luyện tính độc lập trong vệ sinh thân thể cho trẻ.
- Dạy trẻ tự tôn trọng các bộ phận trên cơ thể của mình
- Dạy trẻ tôn trọng cơ thể của người khác đặc biệt là người khác giới.
- Dạy trẻ một số giới hạn trong việc tiếp xúc với cơ thể từ người lạ: Hướng dẫn trẻ nhận biết khu vực nào là nhạy cảm, bí mật, thuộc chủ quyền của trẻ. Dạy trẻ cách thể hiện sự không đồng ý khi có người vi phạm vào khu vực cấm trên người trẻ. Dạy trẻ cách nhận biết , chọn lựa các mối quan hệ an toàn. Thiết lập vòng tròn an toàn cho trẻ với người thân và người lạ (Ai được ở trong vòng tròn an toàn với con? Ai không được vào trong vòng tròn với con?
- Thiết lập cùng trẻ thói quen chia sẻ bằng lời nói/ hành động với người chăm sóc để chúng ta có thông tin về cuộc sống/sinh hoạt của trẻ, kịp thời phát hiện/ngăn chặn các tình huống xấu có nguy cơ xảy ra với Con.
- Một số lưu ý nhạy cảm:
– Khuyến khích trẻ tự chăm sóc, vệ sinh cá nhân. Dành quyền vệ sinh cơ thể của trẻ cho người chăm sóc thân cận (Bố, mẹ, ông, bà, anh chị ruột ) có cùng giới tính với trẻ. Đây là 1 nội dung khá tế nhị và nhạy cảm nếu không được hiểu đúng nghĩa.
– Việc làm này giúp
- Thứ nhất: Tránh một số nguy cơ trẻ bị xâm hại từ chính người thân trong gia đình (1 số trường hợp hiện nay đã xảy ra)
- Thứ 2: Loại bỏ sự “bình thường hoá” trong suy nghĩ của trẻ khi có người khác giới động vào cơ thể mình. Rất nhiều trường hợp khi trẻ em nữ được Bố tắm, sau đó có người Nam giới chạm vào người trẻ trẻ sẽ bình thường hoá việc đó trong mối quan hệ: Bố – Người lạ đều là nam giới.
- Không nên cho trẻ em nam và trẻ em nữ dùng chung WC, tắm chung. Không nên cho trẻ tắm chung cùng người chăm sóc khác giới ( Có trường hợp Mẹ đi bơi cùng bé, cho bé trai vào nhà vệ sinh nữ cùng mẹ để tắm rửa ). Nên để trẻ có không gian riêng tư với giới tính của mình.
2: Trẻ 3 – 5 tuổi
Đây là giai đoạn trẻ đang có sự tò mò rất mạnh mẽ về giới tính. Trẻ có ham muốn tìm hiểu về giới tính của mình và bạn khác giới. Trong thực tế đã có rất nhiều trường hợp Trẻ em có hành vi xâm hại tình dục lẫn nhau, hoặc tự “ xâm hại” bản thân mình.
- Với trẻ 3 – 5 tuổi đã có ngôn ngữ khá rõ ràng, hoạt động vận động và nhận thức tương đối nhanh nhẹn vì vậy nội dung giảng dạy cũng phong phú hơn.
- Ôn luyện lại các kiến thức về Chăm sóc cơ thể, nâng cao tính tự lập của trẻ trong hoạt động chăm sóc bản thân trong sinh hoạt hằng ngày.
- Dạy trẻ các nhóm kỹ năng Giao tiếp xã hội: Việc thiết lập một vòng tròn quan hệ lành mạnh và an toàn là 1 phương án để giúp chúng ta hỗ trợ trẻ không có nguy cơ bị quấy rối tình dục từ người lạ.
- Dạy trẻ cách thiết lập 1 mối quan hệ tốt đẹp với bạn bè/người thân: Giúp trẻ tìm thấy sự an toàn, chia sẻ trong cộng đồng, tránh việc trẻ vì cô đơn mà bị kẻ xấu dụ dỗ
- Dạy trẻ kỹ năng ứng xử với người lạ: Giáo viên và gia đình cần phối hợp viết ra vòng tròn an toàn trong giao tiếp đối với mỗi cá nhân học sinh, những ai được phép tương tác thân thiết với trẻ?. Hỗ trợ trẻ nhận biết và nhớ các cá nhân trong vòng tròn đó. Dạy trẻ cách giao tiếp/ứng xử với người lạ, một số nội dung như:
- Ứng xử khi người lạ cho quà
- Ứng xử khi ở nhà một mình
- Ứng xử khi gặp người lạ ( Ở trường, nhà, trên đường…)
- Yêu cầu trợ giúp khi gặp nguy hiểm: Dạy trẻ cách tìm nguồn trợ giúp từ cộng đồng khi rơi vào tình huống nguy hiểm.