Các em bé rất non nớt, như tờ giấy trắng và tất cả những kiến thức ba mẹ truyền dạy cho con là hành trang vào đời giúp con lớn lên. Muốn một em bé năng động, hoạt bát thì con cần phải được tiếp xúc với mọi người. Vây làm sao để con có thể giao tiếp với người lạ mà không sợ hãi nhưng vẫn luôn đảm bảo an toàn? Hãy theo dõi bài viết dưới đây để tham khảo cách dạy con kỹ năng giao tiếp với người lạ.
Nội dung bài viết:
Những điều con cần biết về người lạ
Các bé nhỏ chưa thể phân biệt được rõ ràng ai là người lạ, người lạ là như thế nào và người lạ nào an toàn với chúng, ai thì nên tránh xa. Tùy theo độ tuổi của con, bạn phải có phương pháp dạy khác nhau để con tiếp thu được nhiều kiến thức nhất có thể.
Với em bé từ 4 tuổi trở lên có thể bắt đầu học quy tắc an toàn, hiểu cơ bản về người lạ. Tuy nhiên khả năng phán đoán của chúng chưa tốt nên khi đến chỗ đông người vẫn cần có sự giám sát sát sao của người lớn.
Đối với những bé từ 5 đến 8 tuổi hoặc hơn đã có thể tự đến trường, tự đi chơi với bạn trong khoảng thời gian ngắn và ở phạm vi không quá xa nhà. Do vậy các bé cần được dạy kỹ năng giao tiếp với người lạ.
Dạy con khái niệm người lạ
Hãy thảo luận với con về khái niệm người lạ khi con lên 3-4 tuổi bằng những câu hỏi như “Con có biết người lạ là gì không?” rồi giải thích cặn kẽ cho con nếu bé chưa hiểu. Cha mẹ tránh hù dọa khiến bé cảm thấy sợ hãi mà hãy dùng những ngôn từ nhẹ nhàng chỉ bảo để bé luôn cảnh giác với người lạ nhưng vẫn giao tiếp với họ (nếu cần).
An toàn cơ thể
Dạy con kỹ năng giao tiếp với người lạ đồng nghĩa với việc hướng dẫn con những điều cơ bản về an toàn cơ thể khi bé 2-3 tuổi. Đặc biệt, ở tuổi này, con đã học được thuật ngữ chính xác về bộ phận sinh dục của bản thân và không ai được phép chạm vào vị trí đó kể cả người thân.
Các kỹ năng cơ bản khi giao tiếp với người lạ
Cách ứng xử với từng nhóm người
Mỗi nhóm đối tượng, các con cần có cách ứng xử khác nhau. Ví dụ, cha mẹ dạy con kỹ năng giao tiếp với người lạ qua quy tắc 3 vòng tròn (vòng ngoài cùng màu đỏ, vòng ở giữa màu vàng và vòng trong cùng là màu xanh).
- Vòng màu xanh là vòng an toàn, gồm những người thân trong gia đình như bố mẹ, anh chị em – những người gần gũi mỗi ngày, chăm sóc bé, có thể bế/chạm vào người con nhưng tuyệt đối không được động đến khu vực đồ lót.
- Vòng màu vàng là những người họ hàng, bé có thể đã biết hoặc chưa. Nếu được sự cho phép của bé thì cũng chỉ được nói chuyện, cầm tay.
- Khu vực vòng đỏ là là người lạ, khi tiếp xúc, nói chuyện nên giữ khoảng cách cần thiết và luôn đề phòng.
Cách tự bảo vệ bản thân
Trên thực tế hiện nay có nhiều trường hợp trẻ em bị cưỡng chế xâm hại tình dục, bắt cóc nên dạy con kỹ năng giao tiếp với người lạ là điều cực kỳ quan trọng. Các bé phải thận trọng khi có người lạ đến gần, muốn tiếp cận và con phải biết một vài kỹ năng bảo vệ chính bản thân mình như:
- Đứng nói chuyện có khoảng cách. Giả sử họ muốn hỏi địa điểm, con biết thì chỉ cho họ nhưng nếu người ta vẫn có dấu hiệu tiến gần hơn thì hãy chạy đến chỗ đông người và phát ra tín hiệu như la/hét, hoặc đến nơi đáng tin cậy như quầy thu ngân của cửa hàng/siêu thị, phòng bảo vệ,v.v….
- Không cho người lạ đụng chạm vào cơ thể, nhất là những bộ phận nhạy cảm.
- Trong trường hợp bị kẻ gian giữ, khống chế, hãy la hét thật to ví dụ “cháy nhà” để thu hút sự chú ý của những người xung quanh.
- Cha mẹ hãy chuẩn bị cho bé bình xịt cay mini để bé có thể luôn mang bên mình và hướng dẫn con cách sử dụng và dùng trong thời điểm nào.
Nếu bố mẹ không có nhà, không được phép mở cửa cho ai
Khi bố mẹ không có nhà mà có người đến tìm, dạy con đừng vội mở cửa mà hãy chốt chặt cửa, ở trong nhà và trả lời lịch sự rằng “Bố mẹ con hiện đang bận, không tiện và chuyển lời cô/chú/ông/bà hãy quay lại sau” rồi vào phòng riêng, liên lạc cho bố mẹ.
Dạy con kỹ năng giao tiếp với người lạ mà không khiến con bị nhút nhát hay tự ti trước đám đông là điều không hề dễ dàng. Đặc biệt khi các con còn quá nhỏ, nhận thức còn hạn chế thì cha mẹ cần kiên nhẫn hướng dẫn kỹ năng cho con.
Ví dụ, cha me có thể dạy con kỹ năng giao tiếp với người lạ thông qua những câu chuyện ngụ ngôn. Hoặc nếu có thời gian, hãy cùng con chơi trò chơi nhập vai để con hình dung rõ hơn.
Trang bị kiến thức dạy con giao tiếp với người lạ là cách bảo vệ con và cũng giúp con trưởng thành. Nuôi dạy con là hành trình đầy gian lao, khó khăn nên bố mẹ cần không ngừng bổ sung kỹ năng và truyền đạt lại cho con.